25 czerwca w warszawskiej siedzibie PZU odbyło się 20. Posiedzenie Rady Fundacji Auschwitz-Birkenau. Misją Fundacji jest zabezpieczanie procesu konserwacji autentycznych pozostałości po niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym i zagłady Auschwitz-Birkenau i wspieranie działalności edukacyjnej Miejsca Pamięci.

Na początku posiedzenia minutą ciszy został upamiętniony Marian Turski, Ocalały z Auschwitz, który zmarł 18 lutego 2025 r.

Otwierając posiedzenie, przewodniczący Rady Marek Zając podziękował Hannie Machińskiej, przewodniczącej Rady Fundacji PZU za możliwość organizacji posiedzenia w siedzibie firmy. Od tego roku PZU będzie wspomagać Fundację Auschwitz-Birkenau w zakresie obsługi księgowości i kadr.

Prezes Fundacji Auschwitz-Birkenau oraz dyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, dr Piotr M. A. Cywiński podkreślił w swoim wystąpieniu, jak ważnym wydarzeniem była 80. rocznica wyzwolenia Auschwitz, która miała miejsce 27 stycznia. Udział w niej wzięła grupa ponad 50 Ocalałych, a także prawie trzy tysiące gości z całego świata, wśród nich delegacje ponad 50 państw, na których czele stały głowy koronowane, prezydenci, premierzy, ministrowie i dyplomaci.

– Było to dla Muzeum przedsięwzięcie bez precedensu. Co ważne, udało się wykonać nie tylko to, co wszyscy mogli zobaczyć podczas obchodów, zarówno na miejscu, jak i w transmisji telewizyjnej. Tu niezwykle ważne było to, że podczas wydarzenia nie było przemówień polityków, ale cała uwaga skupiła się na słowach Ocalałych. Przy okazji organizacji rocznicy prowadzone były także rozmowy dotyczące m.in. wsparcia nowego projektu wystawienniczego – stałej ekspozycji sztuki obozowej, którą chcemy stworzyć w budynku kuchni obozowej w Auschwitz I – powiedział dyrektor Cywiński.

– Sztuka więźniów niesie ze sobą bardzo ciężki element emocjonalny, który ukazuje, jak przebiegał proces odczłowieczenia w obozie. Ta stała wystawa z pewnością pomoże odwiedzającym w zrozumieniu tego wymiaru tragedii Auschwitz – podkreślił Cywiński.

Muzeum posiada w swoich zasobach największą kolekcję sztuki obozowej, tworzonej przez więźniów w czasie funkcjonowania obozu, jak również tej tworzonej po wojnie przez Ocalałych. Realizacja projektu będzie możliwa dzięki działaniom fundraisingowych prowadzonych przez Fundację.

Jak podkreślił Dyrektor Generalny Fundacji Auschwitz-Birkenau, Wojciech Soczewica, udało się już zabezpieczyć większość środków potrzebnych na stworzenie tej wystawy – zarówno na konserwację samego budynku, jak i przygotowanie ekspozycji. – Digitalizację prac artystycznych wspierać będzie firma Google, a realizacja całego projektu zajmie kilka lat. Na pewno podczas następnych posiedzeń będziemy mogli mówić o postępach w tym szczególnym projekcie, który spotkał się z dużym zainteresowaniem darczyńców – powiedział.

Wojciech Soczewica mówił również o rozwoju projektu zwiedzania Miejsca Pamięci online „Auschwitz. In Front of Your Eyes”, który wzbogacony został m.in. o nowe języki materiałów multimedialnych.

W czasie posiedzenia mówiono również o nowym projekcie wspieranym z dodatkowych środków Fundacji – wirtualnej lokacji filmowej, która wspomoże twórców obrazów fabularnych i dokumentalnych. Projekt ten został zaprezentowany podczas tegorocznych targów na Festiwalu Filmowym w Cannes.

Należy podkreślić, że środki na działania edukacyjne realizowane przez Fundację nie pochodzą z zysków z Funduszu Wieczystego, ten bowiem wspiera wyłącznie prace konserwatorskie.

Kierująca Globalnym Planem Konserwacji Agnieszka Tanistra-Różanowska przedstawiła informacje o obecnie realizowanych projektach konserwatorskich, zarówno dotyczących historycznych budynków na terenie byłego obozu Auschwitz II-Birkenau, jak i konserwacji przedmiotów należących do ofiar Auschwitz, takich jak walizki, buty.

– Cały czas rozwijana jest również dokumentacja projektów, zarówno w Systemie Informacji Geograficznej (GIS), jak i Building Information Modeling (BIM). Wdrożenie tego drugiego projektu zostało dostrzeżone podczas konferencji InfraBIM 2025. Muzeum, jako zamawiający, otrzymało wyróżnienie w konkursie InfraLIDER właśnie za wykorzystanie technologii BIM w konserwacji historycznych budynków poobozowych – powiedziała Agnieszka Tanistra-Różanowska.

W tym roku Fundacja Auschwitz-Birkenau planuje wydać na prace konserwatorskie prowadzone w Muzeum w prawie 25 mln złotych. W ubiegłym roku było to prawie 22 milionów złotych.

Podczas posiedzenia zatwierdzono raport merytoryczny z prac Fundacji za 2024 r., a także roczne plany działań i plany finansowe. Członkowie Rady Fundacji zatwierdzili również sprawozdanie finansowe Fundacji za 2024 r.

Członkowie Rady podziękowali także firmie Deloitte, która przez ponad dekadę wspierała pro bono Fundację Auschwitz-Birkenau w zakresie księgowości i obsługi kadr.