Przedstawiciele państw-darczyńców wspierających Kapitał Wieczysty Fundacji Auschwitz-Birkenau spotkali się 24 października w Oświęcimiu na 7. posiedzeniu Komitetu Międzynarodowego Fundacji. Mieli oni po raz pierwszy możliwość zobaczenia, jak przebiegają prace konserwatorskie na terenie byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau, które są finansowane ze środków Fundacji.
Rolą Komitetu jest zapewnienie państwom pełnego dostępu do informacji dotyczących finansów i działań Fundacji. Komitet pełni też funkcję doradczą i opiniującą. W jego skład wchodzą osoby rekomendowane przez poszczególne państwa. W posiedzeniu wzięli także udział członkowie Zarządu oraz pracownicy Fundacji Auschwitz-Birkenau i Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau.
 
– To nie przypadek, że postanowiliśmy 7. posiedzenie odbyć tu, w Oświęcimiu, abyśmy mogli zobaczyć Miejsce Pamięci i prace konserwatorskie, które tu się toczą. W przypadku Fundacji Auschwitz-Birkenau nie trzeba przekonywać, jak ważnemu celowi ona służy. Dowodem na to jest Państwa obecność tutaj, a także fakt, że tak wiele państw stało się donatorami Fundacji – podkreślił Marek Zając, przewodniczący Rady Fundacji Auschwitz-Birkenau.
 
– Czym innym jest czytać szczegółowe raporty i statystyki finansowe, a czym innym jest zobaczyć na miejscu to, czemu tak naprawdę służymy, jak przebiegają prace konserwatorskie, jakie jest ich znaczenie i skala, jakie są potrzeby. Dlatego bardzo dziękuję wszystkim za obecność tu, w Oświęcimiu – dodał Marek Zając.
 
List do uczestników posiedzenia przesłała minister Beata Kempa, szefowa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. „Z biegiem lat coraz mniej jest wśród nas Ocalonych, świadków historii ludobójstwa. Gdy maleje liczba ludzi, którzy mogą złożyć osobiste świadectwo, coraz ważniejsze staje się ocalenie przed zniszczeniem budynków, ruin krematoriów, archiwów, przedmiotów zostawionych przez ofiary na miejscu swojej kaźni. Są one dla nas, ale i przyszłych pokoleń, dowodem i przypomnieniem zbrodni, jaka zrodziła się z mroków ludzkiego obłędu przesiąkniętego rasizmem, ksenofobią i pogardą dla ludzkiego życia. Muszą przypominać o odpowiedzialności oprawców i niepojętym cierpieniu ich ofiar” – napisała Beata Kempa.
 
Podczas posiedzenia członkowie Komitetu zapoznali się ze sprawozdaniem z działalności merytorycznej Fundacji, a także sprawozdaniem finansowym oraz audytem za rok 2016.
 
– Naszym priorytetem jest zapewnienie bezpieczeństwa otrzymywanych wpłat oraz zarządzanie funduszem tak, aby przynosił stabilne i długoletnie zyski bez nadmiernego ryzyka. Pozwala to na finansowanie prac konserwatorskich w ciągły i przewidywalny sposób. Przykładamy ogromną wagę do przejrzystości naszych działań i czytelnego komunikowania darczyńcom jak inwestujemy i pożytkujemy przekazane przez nich wpłaty. Działalność Fundacji jest również co roku dokładnie badana przez niezależnego audytora, który już po raz ósmy z rzędu wydał opinię bez zastrzeżeń – powiedział wiceprezes i dyrektor finansowy Fundacji Maciej Antosik, prezentując rozwój i sposób działania funduszu.
 
Deklaracje finansowe wynoszą obecnie ok. 112 milionów z planowanych 120 milionów euro, natomiast na kontach Kapitału Wieczystego Fundacji znajdują się już ponad 104 miliony euro.
 
– Od dziś możemy mówić, że Fundację wspiera już 37 państw, ponieważ kolejnym krajem-darczyńcą będzie Grecja. Trwają także rozmowy z kilkoma innymi krajami, a w ubiegłym roku swój wkład do Kapitału Wieczystego podwyższyła Irlandia. Jednocześnie skupiamy się rozszerzaniu działalności w Stanach Zjednoczonych. W 2016 r. z inicjatywy Ronalda S. Laudera powstał tam Auschwitz-Birkenau Foundation Committee, w którym zasiadają dotychczasowi indywidualni darczyńcy Fundacji. Cały czas w USA działa Friends of Auschwitz-Birkenau Foundation – mówiła dyrektor generalna Fundacji Anna Miszewska, podsumowując działalność Fundacji w ostatnim okresie.
 
Podczas posiedzenia zastępca dyrektora Muzeum i wiceprezes Fundacji Rafał Pióro oraz szefowa Globalnego Planu Konserwacji Agnieszka Tanistra-Różanowska podsumowali stan prac konserwatorskich prowadzonych w Miejscu Pamięci Auschwitz finansowanych ze środków Fundacji Auschwitz-Birkenau. W tym roku kwota wsparcia szacowana jest na 11 mln złotych.
 
– Bardzo cieszę się, że po kilku latach przekazywania sprawozdań, możemy pokazać Państwu prace konserwatorskie i nasz wielodyscyplinarny zespół tu, na miejscu. Profesjonalizm tych osób jest gwarancją tego, że projekty związane z zachowaniem autentyzmu są realizowane na jak najwyższym poziomie – powiedział Rafał Pióro.
 
– Wśród realizowanych ze środków Fundacji projektów jest m.in. konserwacja ok. 16 tysięcy osobistych przedmiotów pochodzących z wykopalisk archeologicznych z 1967 r., które powróciły do Miejsca Pamięci w ubiegłym roku. W nowym magazynie na tekstylia poobozowe zainstalowano już nowe, specjalistyczne szafy służące do bezpiecznego przechowywania historycznych obiektów. W tym roku zakończyliśmy też pierwszy etap zabezpieczenia ruin ścian rozbieralni komory gazowej i krematorium II na terenie byłego obozu Auschwitz II-Birkenau. W tej chwili przygotowujemy dokumentację dalszej części ego projektu – mówiła Agnieszka Tanistra-Różanowska.
 
– Nasz największy projekt to oczywiście konserwacja budynków murowanych na terenie odcinka BI byłego obozu Auschwitz II-Birkenau. Dwa konserwowane w tej chwili baraki mieszkalne mogą Państwo zobaczyć podczas tego posiedzenia. Oprócz tego zajmujemy się doraźnym zabezpieczaniem pozostałych historycznych budynków. Zrealizowany został także projekt wstępnego oczyszczania wnętrz wszystkich baraków murowanych – dodała Tanistra Różanowska.
 
O planach na przyszłość mówił Prezes Fundacji i dyrektor Muzeum Auschwitz dr Piotr M. A. Cywiński: – Już niedługo rozpoczniemy konserwację czterech kolejnych murowanych baraków w Birkenau. Będą to obiekty zupełnie różnego typu: kuchnia, sauna, latryny i kolejny barak więźniarski. W ten sposób rozpoznamy niemal wszystkie typy historycznych murowanych budynków, które będziemy w przyszłości zabezpieczać – powiedział.
– Prace samej Fundacji będą kontynuowane zarówno na poziomie państw, jak i darczyńców indywidualnych. To niezwykle istotne, bo nie mówimy tutaj o pieniądzach, ale o fundamentach naszego dzisiejszego świata. Liczba państw, ale też biogramy darczyńców indywidualnych, którzy angażują się w misję Fundacji, same w sobie odgrywają bardzo ważną rolę i są ważnym sygnałem dla światowej wspólnoty – podkreślił Piotr Cywiński.
 
W 7. posiedzeniu Komitetu Międzynarodowego wzięli udział nowi przedstawiciele państw-darczyńców: Belen Alfaro, hiszpańska ambasador do spraw sojuszu na rzecz cywilizacji i dialogu międzyreligijnego przy ONZ, João Silva Leitão, ambasador Republiki Portugalskiej w Polsce, a także członkowie Komitetu oczekujący na oficjalne powołanie przez Radę Fundacji: Ivan Jestřáb, ambasador Republiki Czeskiej w Polsce oraz Aleksander Shkolnik, dyrektor Centralnego Muzeum Wielkiej Wojny Ojczyźnianej 1941-1945 w Moskwie.